Kiedy sąd orzeka o pozbawieniu władzy rodzicielskiej?
Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom do momentu osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Może się jednak zdarzyć, że sąd zadecyduje o pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców.
Wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej
Władza rodzicielska to prawa i obowiązki rodzica na rzecz dziecka, gwarantujące małoletniemu ochronę zdrowia, życia, poszanowanie godności oraz warunki do rozwoju. Na straży przestrzegania praw względem dzieci stoi sąd, który może zadecydować o pozbawieniu władzy rodzicielskiej. Wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej może wnieść do sądu rejonowego rodzic, ale nie tylko. Wniosek ten może wpłynąć także z urzędu. Wyrok w sprawie pozbawienia praw rodzicielskich może również zapaść podczas orzekania o rozwodzie czy separacji rodziców dziecka.
Przyczyny pozbawienia władzy rodzicielskiej
Władza rodzicielska może zostać odebrana w przypadku:
- nadużywania władzy rodzicielskiej (np. stosowanie przemocy fizycznej i psychicznej względem dziecka, zmuszanie go do przestępstw, wywiezienie z kraju dziecka bez zgody drugiego rodzica i uniemożliwienie kontaktu dziecka z tym rodzicem itp.),
- zaniedbywania obowiązku rodzicielskiego (np. w wyniku choroby alkoholowej, porzucenia dziecka itp.),
- trwałej przeszkody uniemożliwiającej sprawowanie opieki nad dzieckiem (np. wyjazd z kraju, choroba, pozbawienie wolności).
Sąd może pozbawić władzy rodzicielskiej jedno lub obojga rodziców (w takim przypadku do zadań sądu należy ustanowienie opieki prawnej nad dzieckiem). Decyzja sądu nie wpływa na możliwość kontaktu rodzica z dzieckiem, o ile nie postanowiono inaczej. Co ważne, pozbawienie praw rodzicielskich nie musi być poprzedzone wyrokiem o ograniczenie władzy rodzicielskiej. Warto także pamiętać, że gdy ustanie przyczyna, na podstawie której sąd zadecydował o pozbawieniu władzy rodzicielskiej, możliwe jest przywrócenie praw rodzicielskich.